Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Hội Sử học Việt Nam vừa xuất bản cuốn sách “Từ thụ yếu quy” của tác giả Đặng Huy Trứ (1825 - 1874) do hai dịch giả của nhóm Trà Lĩnh là Nguyễn Văn Huyền và Phạm Tuấn Khánh thực hiện với tựa đề mới “Bàn về nạn hối lộ và đức thanh liêm của người làm quan”.
“Từ thụ yếu quy” là công trình đồ sộ, với trên 1.000 trang viết bằng chữ Hán, được Đặng Huy Trứ công bố vào thế kỷ XIX, được coi là tác phẩm kinh điển trên mặt trận phòng chống tham nhũng trong lịch sử dân tộc, có nội dung gồm hai phần chính: “Không thể nhận” (từ) và “Có thể nhận” (thụ).
Ở phần đầu của cuốn sách, tác giả đúc kết, rút ra từ thực tế 104 kiểu hối lộ quan chức diễn ra trên mọi mặt của đời sống bao gồm các lĩnh vực giáo dục, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội... dưới nhiều hình thức và thủ đoạn không khác mấy khi so sánh với tệ nạn hối lộ - tham nhũng đang hoành hành hiện tại. Mỗi kiểu đều có dẫn giải, phân tích và nêu dẫn chứng. Phần thứ hai, “Có thể nhận”, tác giả nêu 5 trường hợp, phân tích cụ thể vì sao có thể nhận. Trường hợp thứ nhất là lễ tết hằng năm đã thành tục lệ, chỉ dùng tới sản phẩm của địa phương; ba trường hợp tiếp theo là việc tạ ơn khi người ta được giúp đỡ một cách hợp tình, hợp lý và hợp pháp mà thu được món lợi chính đáng, hoặc được tai qua nạn khỏi hoặc được thành tựu trên đường sự nghiệp; trường hợp thứ năm là quà biếu nhân việc vui buồn.
Sau mỗi phần, tác giả còn kèm theo hai đề mục “Tổng luận” và “Suy rộng ra” để bàn thêm về những đức tính, phẩm hạnh không thể thiếu của những người làm quan. Trong đó, ông đặc biệt nhấn mạnh đến đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Tuy ra đời hơn một thế kỷ nhưng nội dung cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị, thiết thực, có ý nghĩa thời sự cho cả ngày hôm nay và mai sau, nhất là trước nạn hối lộ, tham nhũng đang có chiều hướng gia tăng và ngày càng tinh vi, phức tạp. Cuốn sách tinh gọn “Bàn về nạn hối lộ và đức thanh liêm của người làm quan - Từ thụ yếu quy” được xuất bản lần này dày hơn 200 trang, với nội dung dựa trên bản dịch cô đúc, thâu tóm phần quan trọng nhất của bộ sách nguyên bản (được khắc in ở hiệu “Thập giới viên” - Quảng Châu, Trung Quốc, lưu trữ ở từ đường họ Đặng.
Hồng Nhật